Blog over hamsters

Gisteren heb ik uitgebreid gereageerd op een topic dat gaat over fatty-eye probleem. Het lijkt mij ook zinvol om de reactie op mijn blog te plaatsen. Er zijn een aantal keuringen geweest waar een aantal Russische dwerghamsters afgekeurd werden omdat de oogspieren en vetweefsel bij de oogpunten zichtbaar werd. En het probleem fatty-eye zou een steeds groter probleem zijn.

Mijn (iets aangepaste) reactie:

Als eerst wil ik graag opmerken dat we moeten voorkomen dat we verschillende problemen tegelijk bespreken en alles op één hoop gooien. Zo kan één dikke oog inhouden dat een tumor achter het oog groeit.

De Russische dwerghamster kent van nature een mechanisme waarbij de ogen boller en groter worden. Dit bij stress / spanning en op momenten dat het licht intenser wordt. Zo zijn er Rusjes die bij het krijgen van een lekkernij hun oogjes iets opzetten. Wanneer je met een willekeurige Russische dwerghamster naar buiten loopt (vooral in de maanden juni-juli-augustus) en op de oogjes let, zal je zien dat in regelmaat de oogjes boller worden. Dit zowel bij nageslacht van wildvang als bij onze tamme lijnen.

Wanneer de oogjes boller worden dan is zowel aan de voorkant als aan de achterkant mogelijk dat de oogspieren zichtbaar worden. De oogspieren hebben bij normaal gekleurde ogen een blauwe kleur. Bij ogen met een rode kleur kan door de pigment mutatie deze spieren roder van kleur zijn. Achter de spieren zit vetweefsel dat witgrijs van kleur is. Wanneer de ogen wat meer boller worden, kan het zijn dat in de achterhoek van de ogen een wit puntje zichtbaar wordt. Bij nageslacht van wildvang is dit bijna niet het geval. Dat kent verschillende redenen. De exemplaren afstammen van wildvang en die niet op uiterlijk geselecteerd zijn, kennen een spitse kop. De geselecteerde tamme lijnen daarvan zijn is op de kopvorm geselecteerd: naar een volle kop. Wij zien graag een “hamsterkop” in plaats van een “muizenkop”. Daarnaast kent de zuiver, niet gehybriseerde, Russische dwerghamster een ronde bolle oog. Rondom het oog is eveneens rond. Bij veel gefokte exemplaren zie je een ronde oog met een ovale oogkastvorm. Door deze oogkastvorm zijn de oogspieren en vetweefsel sneller te zien.

Wanneer een Russische dwerghamster bij andere situaties dan intens licht verschil de ogen opzet, noemen wij dit plopogen. In erge vorm zie je het witte bij de oogspieren en bij zeer ernstige gevallen zelfs wat rood van de bloedvaten. Enerzijds een natuurlijk mechanisme, maar anderzijds kan door selectie van oog- en kopvorm zorgen voor een niet wenselijk effect. Zichtbaar worden van oogspieren is geen probleem, zichtbaar worden van iets wit mag soms gebeuren, zichtbaar worden van bloedaders is onwenselijk.

Fatty eye is niet hetzelfde als plopogen. Het Engelse woord ‘fatty’ zegt het al: vettig. Met fatty eye wordt bedoeld dat er achter de oogspier een groter hoeveelheid vet zit dan wenselijk is. Als je voorbeelden wilt zien, google dan op afbeeldingen met de zoekterm ‘fatty eye’ en je zult vele voorbeelden zien bij zowel cavia’s, hamsters als bij mensen. Echter bij een aantal foto’s wordt bij de hamster de huid naast de oog met de duim weggetrokken. Dit is niet de manier van beoordelen en is niet aan te bevelen. Dit zorgt ervoor dat je altijd de oogspieren en de natuurlijke vet ziet.

Bij fatty eye is er, zonder dat de Russische dwerghamster plopogen heeft, bij de oogpunten een zichtbare verdikking. Bij normaal gedrag onderzoekt de Russische dwerghamster de omgeving en beweegt daarbij de oogbollen. Daarbij komt bij fatty eye in de oogpunten naast de oogspieren eveneens het vet zichtbaar. Dit kan ook komen door een verkeerde oogkastvorm waarbij de hoeveelheid vet wel normaal is, maar bij normaal bewegen zichtbaar wordt.

Mijn vermoeden is dat plopogen en fatty eye in regelmaat door elkaar gehaald worden. Op Exoknaag december 2015 is door de keurmeester Aly diverse Russische dwerghamsters afgekeurd omdat het witgrijze vetweefsel / spieren zichtbaar werd. Een aantal gevallen hadden dit witgrijze vetweefsel bij hun ogen direct na het uithalen uit hun transportkooitje. Een aantal kregen het tijdens het keuren. De Russische dwerghamster zet bij spanning van nature de oogjes op en worden de oogbollen wat groter. Wanneer de Russische dwerghamster niet veel op de hand is geweest, kan dit bij de keuring gebeuren. Tevens werd op die dag direct onder de TL lamp gekeurd.

Is het zichtbaar worden van de oogspieren en de witte kleur naast de oogspieren nieuw? Nee. De Nederlandse Knaagdierenfokkers Vereniging (NKV, voorheen NMC) hield vroeger alle keuringen binnen op één moment na. Dat was namelijk de clubkeuring op de school in Barneveld. Jaren geleden viel de fokkers op dat wanneer daar gekeurd werd, de oogspieren duidelijk zichtbaar waren. Als je terug kijkt, dan heeft dit de volgende redenen: er wordt in de maand juni gekeurd met mooi weer, deels buiten en deels bij de grote ramen zonder iets ervoor.

Laatste tijd zijn er meer keuringen op openbare plaatsen, op ander soort locaties dan wij gewend zijn en meer licht aanwezig is. De natuurlijke mechanisme wordt in werking gezet door zowel hoger lichtintensiteit als stress / spanning. Want de keurmeester hanteert de Russische dwerghamster op een ander manier dan de fokker doet plus het vervoer erheen, het zitten in een transportbakje en de temperaturen.

Fatty eye is aanwezig zonder enige spanning, zonder dat lichtintensiteit anders is. Het is iets anders dan plopogen. Er is bij fatty eye te veel vet bij de ooghoeken aanwezig.

Mijn advies aan keurmeesters is om te bepalen wat als normaal beschouwd moet worden en wat niet c.q. wat niet wenselijk is. Want hier gaat het om plopogen en fatty eye door elkaar. Het afkeuren heeft geleid tot vele reacties waaronder een Facebook bericht met een verschrikkelijke foto waarbij de ogen bijna kapot geknapt van zijn. Mijn voorkeur zou zijn dat wanneer een Russische dwerghamster tijdens het keuren plopogen krijgt, hij even terug gezet wordt in zijn transportbakje om even bij te komen en even aan de lichtintensiteit te wennen.

Daarnaast kan er sprake zijn van een gerstekorrel. Dit kan op fatty eye lijken, maar meestal zit een gerstekorrel boven of onder een oog en niet in de ooghoek.

Foto’s Exoknaag december 2016

Voorbeelden van mogelijk gevallen van fatty eye:



Als je heel goed kijkt, zie je achter het linker oogje iets zitten:


En dat zie je bij normaal bewegen dit eveneens terwijl de ogen niet groter van omvang zijn:




En onderstaand hoeft geen fatty eye te zijn, maar kan veroorzaakt worden door de oogvorm. Deze is namelijk meer ovaal (en vergelijk met de foto daaronder met ronde ogen):


En een Russische dwerghamster met ronde ogen:


En hieronder een paar voorbeelden van plopogen

De foto's zijn achter elkaar gemaakt en je ziet dat de ogen eerst normaal waren en daarna uitpoppen. Daarna zijn de oogspieren en vetweefsel zichtbaar.







Op de clubkeuring NKV 2012 waarbij veel licht was en het was een warme dag. De foto’s zijn achter elkaar genomen t.b.v. de op dat moment gevoerde discussie:






En:




En hierboven zie je dat een Russische dwerghamster tijdens de clubkeuring eerst normale oogjes had en ineens de ogen groter en boller worden. Daarbij zijn de oogspieren zichtbaar.

Op de afgelopen Rodent Fair evenement is bloedmijt geconstateerd. Op Facebook lees je verschillende berichten en in een aantal reacties wordt geschreven dat zij hun dieren preventief behandelen. Maar is dat echt nodig?

In 2007 heb ik een artikel geschreven over wat bloedmijt is en hoe je ze het beste kunt bestrijden. Link: http://www.dwerghamster.nl/artikelen/al ... /index.php

Maar raak niet in paniek. Want de kans dat je bij een normaal bezoek aan een evenement bloedmijt naar huis mee neemt is zeer klein. Bloedmijt is namelijk een mijtsoort dat niet leeft op de dieren. Het gaat na drinken zich verschuilen in een donker hoekje of kiertje. Het zoekt het licht niet snel op (kunnen niet tegen licht) en bij evenementen zal hij dan ook niet snel ergens heen lopen. Bloedmijt verspreid zich dus niet snel op een evenement. Hij zal overdag alleen op pad gaan wanneer het echt niet anders kan. In de praktijk zie je ze pas wanneer je een echte grote uitbraak hebt en niet als je maar een paar hebt.

Waar zit het gevaar? Het gevaar zit hem in dat je kooitjes van een ander meeneemt en die thuis neerzet. Bloedmijt kan namelijk in de gleuven van de deksel gaan zitten. In zo'n kooitje, dat in een ruimte heeft gestaan waar een bloedmijt plaag is, kunnen eitjes liggen.

Een ander gevaar is dat je knaagdieren koopt en die meeneemt. De kans dat bloedmijt op de aangekochte knaagdier zit, is klein. Echt heel klein. Zelfs bij een grote plaag zie je ze niet echt op de dieren zelf lopen. Alleen maar als je getuige bent van het drinken. En dit gebeurd vaak bij de oortjes, rondom het nekje en het geslachtsdeel (mannetjes).

De kans is in mijn ogen zelfs kleiner dan het mee nemen van vlooien. Wel eens ergens op visite geweest waar ze katten hebben? En nooit gedacht aan een vlooi mee te nemen naar jouw huis? Die kans is groter omdat vlooien beter tegen het licht kunnen. En daarnaast ook nog eens kunnen springen. Ze kiezen ervoor om bij katten te drinken, maar bij gebruik zullen ze zowel de knaagdieren als mensen bespringen. En toch sta je daar totaal niet bij stil. Dat komt omdat de kans dat dit gebeurd eveneens klein is.

Preventief behandelen heeft in mijn ogen helemaal geen zin. De dieren behandel je met Ivermectine of nog beter Stronghold. Maar de werking hiervan is slechts 2-4 weken. Als je een meegenomen kooitje met eitjes in de schuur zet, kan het zijn dat een eitje pas een jaar later uitkomt. Zelfs in de tas kunnen eitjes zitten. In theorie dan, want als bloedmijt op een evenement aan de wandel is gegaan, dan kan het in de tas hebben gezeten en kunnen daar eitjes liggen. In theorie, want de kans dat dit gebeurd is klein! Als er eentje op de meegenomen dier heeft gezeten en je behandelt nu, dan is de kans aanwezig dat er eitjes liggen en dat die pas later uitkomen.

Waarom zou je preventief behandelen als de kans klein is dat bloedmijt meegenomen zijn? Mijn mening is dat je ze moet behandelen indien je bloedmijt gezien hebt. En dan niet alleen de dieren, maar vooral de omgeving. Wat je eigenlijk moet doen is de kooien verhogen met bijvoorbeeld een oud boek of steen. En deze inspuiten met een anti bloedmijt of vlooien middel. Dit is een langdurig werkend middel dat ervoor zorgt dat koudbloedige insecten dood gaan. Een spin heeft een iets te hoge poten en zal meestal het overleven. Maar bloedmijt loopt laag over de vloer en kan niet springen. Om een dier te bereiken moet hij over de zijkant van de kooi lopen. En als je de kooi verhoogt hebt, moet hij op deze verhoging lopen. En daar zit dan gif op...

Ook las ik een bericht dat iemand een jaar later weer bloedmijt heeft en speet dat dit gebeurde. Realiseer dat wanneer je in een omgeving woont waar vogels en kippen gehouden worden, het altijd voor kan komen dat bloedmijt binnen komt. Bloedmijt loopt ongeveer 10 meter in een uur (als ik het goed heb). Bloedmijt zal niet snel bij de bron van voeding weg lopen. Bij kippenhokken blijven ze dan ook dicht bij. Maar het kan altijd voorkomen dat een eitje ergens ligt, meegenomen door andere dieren en uitkomt. Dan gaan ze op zoek.

Hoe herken je een plaag? Bloedmijt zie je pas 's avonds. Wanneer je waterbakjes in de kooien hebt staan, dan zie je het eerst daaraan. Want ze lopen daarover heen en komen in het water terecht. Je ziet zwarte stipjes in het water. Als je ze 's avonds ziet, moet je ze niet dood slaan, maar eerst even heel goed bekijken. Bloedmijt heeft zes pootjes en kan niet springen of vliegen. Hij heeft wel iets weg van een teek, maar dan iets kleiner. Bij een plaag zie je ze 's avonds echt wel. Want dan zie je ze over de deksel van de kooien lopen of op de stellingen c.q. de plaats waar de kooien staan. Want ze vermenigvuldigen snel en komen dan in grote getallen voor.

Als je ze ziet, haal NOOIT alle dieren uit de ruimte. Dat is wat je NOOIT mag doen. Want dan gaat bloedmijt lopen op zoek naar voedsel. En deel gaat in slaap en dat kan lang duren. Laat de dieren staan, want in die omgeving zit de bloedmijt. En dat is de omgeving wat je moet behandelen. Als je bang bent dat ze naar een ander ruimte gaan, doe 's nachts een lamp aan. Bijvoorbeeld in de gang. Behandel de ruimte en de dieren. En zorg ervoor dat de temperatuur richting 20-25 graden gaat. De eitjes komen dan uit. Eventueel stofzuigen, maar doe dan een mottenbal in de stofzuiger zodat opgezogen bloedmijt dood gaat. Als je kooien schoon maakt, zorg ervoor dat de groenbak / container / zak ook met gif behandeld wordt.

Dus wees niet bang, maar alert! Want de kans is echt klein dat je ze meeneemt wanneer je geen andermans kooien of tassen meegenomen hebt.

Onlangs kocht ik na lange tijd weer een flesje Spa Orange. Wanneer het warm is vind ik een koude Spa Orange heerlijk. En!, tijdens de zomervakantie wil ik niet aankomen en let ik op het aantal calorieën dat ik nuttig. En Spa Orange bevat weinig calorieën. Dacht ik....

Het gaat om een nieuw layout van het flesje en wat mij direct opviel was dat op de voorkant de info over de hoeveelheid calorieën weg is. Ik had nog een oud flesje staan en dan schrik je toch. Vroeger bevatte 100ml Oranje Spa 4,3 kcal en nu 27 kcal. Per flesje is dat verhoogd van 21,5 kcal naar 135 kcal. De reden is het extra toevoegen van suiker!

Kijk maar eens op de etiketten. Vroeger bevatte 100 ml 0,87 gram suiker. Nu is dat 6,80 gram suiker. Dat is per flesje een verhoging van 4,35 gram suiker naar 34 gram suiker.

En dat gebeurd veel vaker. Waarom? Zodat wij als consument onbewust lekkerder vinden en meer van drinken. Het lichaam raakt er gewend aan en wil de gewenning aanhouden. De producent verkoopt zo meer....

Oud flesje:




Nieuw flesje:

Soms krijg ik de vraag wanneer het moment is om een hamster in te slapen. Dat is een lastige vraag waarop geen goed antwoord op bestaat. Persoonlijk vind ik dat een hamster niet moet lijden en geen ondragelijke pijn moet hebben. Maar dit is niet te testen en je weet niet altijd wanneer dit moment is.

Ik zal aan de hand van één van de huidige Syrische hamsters vertellen. Eind vorig jaar kwam mijn broer Peter binnen lopen met een Syrische hamster driekleur en zei "die is voor jou". Waarom?, omdat het een bijzondere hamster is. Want zij is al ruim twee jaar oud. In mijn hand en goed bekeken dacht ik: Peter, je maakt vast een fout... Maar nee, mijn broer Peter blijft volhouden dat zij al ruim twee jaar oud is en in ons eigen gemaakte stamboom systeem registreer je niet zomaar een foute datum.

Het is een hamster die nooit echt een naam gekregen heeft. Ze staat altijd bij de tralies om aandacht te vragen en is erg bewegelijk. Ik hoor haar molentje, dat een vreemd piepend geluid maakt, geregeld. En op de hand blijft ze niet zitten en in no time loopt ze aan de ander kant van de bankstel. Maar bijzonder blijft het wel, want ze veroudert niet zoals andere hamsters. Want ze is nu de drie gepasseerd.

Ongeveer 6 weken geleden zag ik haar waggelend door haar kooi lopen en dat zij daarbij heel erg trilde. Dat doen hamsters in hun laatste levensfase wel vaker. Op de ochtend de volgende dag zag ik haar liggend in de kooi, onregelmatig ademhalen, reageerde nergens op, ook niet op mijn stem. Ze voelde koud aan en dat betekent dat de hamster niet meer bij volle bewustzijn is. 's Avonds kwam ik thuis en hoorde ik haar molentje. Verbaast!! liep ik naar haar kooi en zag ik haar bij de tralies staan.

Een week geleden zag ik haar weer trillen en paar uur later op de grond liggen. Wederom reageerde ze nergens op. De voorpootjes gestrekt en zo ligt zij nooit normaal. Ik dacht nog "ze heeft een paar goede weken gehad, het is nu afgelopen". Maar wat denk je? Ook nu liep ik verbaast naar het geluid van haar molentje en stond ze wederom bij de tralies.



Dit is een foto van gisteravond. Ik merk wel dat ze niet alles mee krijg en als ik haar kooi open ik wat extra geluid en beweging moet maken zodat ze weet dat ik haar pak. Anders schrikt ze enorm en maakt ze een bijtbeweging die ze nooit heeft gedaan. Ze loopt zonder trillen door haar kooi en loopt elke avond heel even in haar molentje. En eet en drinkt normaal.

Foto 12 december 2015:


Foto 14 november 2015:

Op maandag 25 juli 2016 om 16 over 8 's avonds is mijn vader overleden. Bij mijn vader was vorig jaar slokdarmkanker geconstateerd. Op de diverse scans waren geen uitzaaiingen te zien wat later onjuist bleek te zijn. Op 25 april is mijn vader geopereerd en is de slokdarm voor een groot deel verwijderd en is van zijn maag een buismaag gemaakt. Al bij de operatie bleek dat de lymfeklieren niet schoon waren en later uit de test bleek zestien van de negentien lymfeklieren niet schoon te zijn. Herstel ging helaas niet zoals het moest gaan en een paar weken later lag hij met complicaties alweer in het ziekenhuis. Op zaterdag 25 juni zakte mijn vader door de benen en kon hij niet meer lopen. Hij is toen wederom in het ziekenhuis opgenomen. Na verschillende onderzoeken bleek hij uitzaaiingen in de heup en botten te hebben. De pijn was helaas niet met morfine te onderdrukken en zijn krachten namen af. Uitzichtloos is hij op 7 juli in het hospice te Meulenbelt opgenomen waarna hij op vrijdag 22 juli koos voor palliatieve sedatie.



Ga maar

Ga maar en laat los
Je leven hier op aarde is voltooid
Je hebt geleerd wat je hier leren mocht
Je hebt gegeven wat je van binnen uit te geven had
Nu mag je in vrede het nieuwe leven binnengaan

Ga maar en laat los
Je hebt geleden en gestreden
Je hebt gegeven en ontvangen
Je hebt lief gehad en losgelaten
Je hebt de vreugde gekend en het verdriet
En door dat alles werd je de mens die je geworden bent

Ga maar en laat los
je hebt een stille winst behaald op wat je hier op aarde te doorleven kreeg
Je bent gegroeid door stormen heen
Je bent gerijpt en wij lazen de wijsheid die in jou rijpen mocht aan je
ogen aan je woorden af

Ga maar en laat los
Je hebt niet voor niets geleefd en daarom zul je nu het licht van de vrede zelf
aanschouwen mogen
Je zult herschapen worden door de liefde zelf
Je zult je eindelijk thuis geborgen weten

Ga maar en laat los.