Hybriden

Een dwerghamster is een hybride dwerghamster als deze ontstaan is door een kruising tussen een Russische dwerghamster en een Campbelli dwerghamster, of een voorouder heeft die hybride is. Een hybride dwerghamster kan bepaalde eigenschappen hebben van beide soorten dwerghamsters, maar dat hoeft niet het geval te zijn. Het maakt niet uit hoever de voorouder qua hybride achter in de stamboom zit. Alles daarna moet beschouwd worden als een hybride dwerghamster.

In prehistorie familie van elkaar, maar toch zo verschillend

De Russische dwerghamster en de Campbelli dwerghamster hebben waarschijnlijk in de prehistorie een gemeenschappelijk oervoorouder gehad. Ze lijken als twee druppels water op elkaar en veel mensen zien de verschillen tussen beide soorten niet. Er zijn wetenschappers die denken dat de Campbelli dwerghamster de eerste was en dat deze soort naar het oosten is getrokken en zich heeft aangepast aan de koudere omgeving. Daarom wordt de Campbelli dwerghamster ook wel als de "original" aangeduid. In het wild leven de Russische dwerghamsters en Campbelli dwerghamsters eeuwenlang gescheiden van elkaar en ze komen niet in elkaars leefgebied voor.

Zichtbaar en onzichtbaar zitten er tussen deze twee soorten grote verschillen. En deze verschillen hebben veelal te maken met het leven in koudere leefomgeving. Zo krijgt de Russische dwerghamster wel een wintervacht. En heeft de Russische dwerghamster een dikkere vacht en een veel korter staart. Ook verschilt de schutkleur van beide soorten en qua karakter zijn er ook grote verschillen. De Campbelli dwerghamster verdedigt zich bij gevaarlijke situaties en de Russische dwerghamster houdt zich stil in zulke situaties of gaat krijsen om op deze wijze de vijand bang te maken. Bij het krijsen maken de liphoekklieren een rotte eiergeur aan waarmee eveneens de vijand wegjaagt.

Jarenlang hebben wetenschappers gedacht dat het ondersoorten ging. In 1967 is er in Rusland genetisch onderzoek gedaan en hieruit blijkt dat het DNA erg verschillend is. Zo blijkt dat het mannelijk geslachtschromosoom (Y) er anders uitziet en zich op een andere positie bevindt. Ook het vrouwelijke X-crhomosoom verschilt. Bij de Campbelli dwerghamster blijken er twee vormen van het vrouwelijke X-chromosomen zijn, waarvan één lijkt op dat van de Russische dwerghamster. Pas jaren later werd dit onderzoek vertaald en toen pas realiseerden de wetenschappers dat het DNA zoveel afwijkt dat het niet om ondersoorten gaat, maar om aparte soorten. In 1982 zijn de Latijnse namen gewijzigd.

Beide soorten niet met elkaar kruisen

Omdat beide soorten van oorsprong van elkaar afstammen, is het mogelijk om ze met elkaar te kruisen. Maar dit is zeer onverstandig en niet aan te raden! De eerste generatie ziet eruit als een Campbelli achtig en is meestal onvruchtbaar. Dit zijn altijd kruisingen tussen een Campbelli dwerghamster van het vrouwelijke geslacht en een Russische dwerghamster van het mannelijke geslacht. Dit komt doordat de draagtijd van de Campbelli dwerghamster iets anders is en dat de kopvorm van de Campbelli dwerghamster veel dikker is. Een Russische dwerghamster vrouwtje dat bevrucht wordt door een Campbelli dwerghamster mannetje zal bij de bevalling vaak niet overleven. Als een Rsussche dwerghamster man wordt gerkuist met een Campbelli dwerghamster vrouwtje, worden er zeer zelden jongen geboren en het nestaantal is dan erg klein. Bovendien zijn de jongen meestal onvruchtbaar.

Maar toch lukt het soms, onder perfecte omstandigheden, om een eerste generatie hybride verder te kruisen. En soms zelfs meerdere generaties. Dit leidt tot verschillende problemen, zoals kromme ruggenwervels, te bolle ogen, haarloze dwerghamsters, vrouwtjes die bij de bevalling overlijden en instabiliteit in uiterlijk en karakter. De meeste problemen verdwijnen bij de vijfde / zesde generatie, wanneer een hybride dwerghamster consequent wordt teruggekruist op een zuiver soort. Maar het grote probleem is eenmaal geschied: zuivere exemplaren zijn gekruist met onzuivere exemplaren en alle nakomelingen zijn onzuiver van soort, oftwel hybride dwerghamsters. En het maakt niet uit hoe vaak je terug kruist op een zuiver soort, alle nakomelingen blijven onzuiver en dus hybride. Op een gegeven moment zie je en merk je niet dat ze onzuiver zijn. Ze lijken precies op zuivere exemplaren. Maar je kunt niet in het DNA kijken om te zien hoeveel DNA van de ander soort nog aanwezig is. Alleen bij dwerghamsters met een kleurmutatie van een andere soort is met zekerheid te zeggen dat op het chromosoom waarop de kleurmutatie zit, genen van beide soorten aanwezig zijn.

Problemen hybride dwerghamster: uiterlijke problemen en veelal geen gezondheidsproblemen

Toch is het probleem niet zo ernstig als sommige, vooral buitenlandse, fokkers denken. Mits je maar op een zuiver soort blijft terug kruisen. Beide soorten hebben 28 chromosomen en een hybride heeft 14 chromosomen van een Russische dwerghamster en 14 chromosomen van een Campbelli dwerghamster. Kruis je terug op een zuiver Russische dwerghamster, dan heeft de tweede generatie gemiddeld 7 chromosomen van de andere soort. Kruis je nog een keer terug, dan houd je 3-4 chromosomen over en doe je dit hierna nog een keer, dan heb je slechts 1-2 chromosomen van de ander soort. Echter, door recombinatie kunnen stukken chromosomen verwisseld worden. Je krijgt dan dat een chromosoom deels genen van de Russische dwerghamster en deels van de Campbelli dwerghamster bevat. Maar grotendeels zijn de genen van beide soorten gelijk. Toch zijn er eigenschappen die genetisch gezien niet door één gen bepaald worden. Bijvoorbeeld bij beide soorten is er een aalstreep aanwezig. Deze is bij de Campbelli dwerghamster heel dun en wordt deze in de nek en op de kop nauwelijks dikker. Een hybride die terug gekruist wordt op een zuiver soort Campbelli dwerghamster houdt generaties lang een te dikke aalstreep. Dit verdwijnt niet zo maar. Dit geldt ook voor andere eigenschappen zoals de ruggenwervel. De ruggenwervel van de Campbelli dwerghamster zit anders in elkaar dan die van de Russische dwerghamster. Je ziet dat wanneer een hybride terug gekruist wordt op de Russische dwerghamster generaties lang een bobbel in de ruggenwervel behoud of zelfs een scheve rug heeft.

Het grote probleem zit hem in dat bepaalde eigenschappen later terug kunnen gaan naar de vorig soort indien twee hybride dwerghamsters onderling gekruist worden. Een goed voorbeeld is hoever de ogen in het oogkast zitten. Zo kunnen twee hybride dwerghamsters als zuiver soort Russische dwerghamsters uitzien, kruis je ze onderling, dan kan ineens gebeuren dat de ogen dieper in het oogkast liggen en je aan beide kanten het oogpunt duidelijker wordt.

Dit zorgt ervoor dat de bouw en type van hybride dwerghamsters gefokt uit hybriden instabiel kunnen zijn. Veel fokkers plegen bewust of onbewust lijnteelt. Ze laten verre familieleden zoals achterneven en achternichten met elkaar kruisen en op deze wijze komen hybride genen en eigenschappen weer meer bij elkaar. En wanneer een bepaald eigenschap van de Campbelli dwerghamster in de Russische dwerghamster gefokt is en hierop doelbewust geselecteerd wordt, dan zorgt de fokker altijd ervoor dat er chromosomen aanwezig zijn die niet thuis horen bij de soort. Realiseer dat de Geel-wildkleur roodoog Russische dwerghamster twee chromosomen heeft die van de Campbelli dwerghamster afkomstig zijn. Door recombinatie zijn delen van deze chromosomen vervangen door die van de Russische dwerghamster. Maar genen die naast elkaar zitten blijven vaak bij elkaar. En dit geldt ook voor bijvoorbeeld de Vies-bruin/Moscow kleur bij de Russische dwerghamster en de Mandarijn kleur bij de Campbelli dwerghamster. Dit zijn kleurslagen die van oorspronkelijk bij de ander soort ontstaan zijn en later in de ander soort ingekruist zijn.

En je ziet dat wanneer mutaties gefokt uit andere soort gecombineerd worden, de dwerghamster minder mooi uitziet. Dit komt omdat je dwerghamsters selecteert met meerdere chromsomen waarop DNA zit van de andere soort. Zo bevat een Bonte Beige Blond Rus vijf chromosomen waarop Campbelli genen zitten. Om de instabiliteit tegen te gaan is het goed om de kleurslag geregeld terug te kruisen op een zuivere kleur, zoals de wildkleur.

De "problemen" zijn uiterlijke problemen. Hybride dwerghamsters die generaties lang terug gekruist zijn op één en dezelfde soort, zijn even gezond als zuivere soorten. Ze krijgen niet vaker diabetes. Ze krijgen niet vaker kanker. Ze worden gemiddeld even oud. Ze zijn even lijf. Het gaat om uiterlijke kenmerken. Beetje vergelijkbaar met dat twee raskatten onderling gekruist worden. Nageslacht hiervan zijn geen raskatten en generaties lang zijn de uiterlijke kenmerken niet hetzelfde als deze katten op raszuiver terug gekruist worden.

ATTENTIE
Kruis geen Campbelli dwerghamster met een Russische dwerghamster. Het gaat om aparte soorten. Het met elkaar kruisen kan tot ernstige gevolgen leiden. Het vrouwtje kan bij de bevalling overlijden. Dit omdat zij de jongen niet kan baren omdat ze te groot zijn. En nageslacht eerste generaties met voorouders van deze kruising zijn minder mooi en hebben eventueel gezondheidsproblemen. Vooral als daarna onderling gekruist worden. Deze problemen kunnen zijn: haarloze dwerghamsters, dwerghamsters met te grote ogen, te grote oren, te groot zijn, kromme ruggenwervels, nierproblemen, etc.

Door onzuivere dwerghamsters te kruisen met zuivere dwerghamsters, fok je onzuivere dwerghamsters. Ze worden nooit meer aantoonbaar zuiver. Eenmaal hybride is altijd hybride.