Wildvang Campbelli dwerghamsters

Dit is een artikel geschreven in 2006 a.h.v. mijn ervaring van wildvang Campbelli dwerghamsters gevangen uit verschillende regio's. Na dit artikel heb ik ook Campbelli dwerghamsters uit Kazachstan gehad en die zijn een mix tussen de Mongoolse en de Altai variant. Het artikel is meer dan 15 jaar oud en gaat in om het vermoeden dat er meerdere ondersoorten van de Campbelli dwerghamster zijn. Op basis van ervaring is te zeggen dat de Campbelli dwerghamster anders kan gedragen en kan uitzien afhankelijk van de regio dat hij gevangen is. Of het afzonderlijke ondersoorten zijn, is nog steeds niet bekend en niet onderzocht.

Eind 2005 heb ik uit Rusland Campbelli dwerghamsters gekregen. Het betreft F1 Wildvang Campbelli dwerghamsters. Ze komen uit een instituut vandaan waar ze onderzoeken doen m.b.t. gedrag van uit wild gevangen exemplaren. De wildvang Campbelli's waren in twee gebieden gevangen, namelijk in Altai en in Mongolië.

Geschiedenis

De Campbelli dwerghamster is door Thomas in 1905 voor het eerst beschreven. De soort is genoemd naar de ontdekker de heer C.W. Campbelli. Eerst dacht men dat het om een ondersoort ging van de Russische dwerghamsters. De latijnse naam van de Campbelli dwerghamster was Phodopus sungorus campbelli en die van de Russische dwerghamster Phodups sungorus sungorus. De Campbelli's leven in op de steppen van de Altai, Tuva, Noord-Mongolië, Noord-China en Mantsoerije.

De wetenschapper Helen E. Pogosianz uit Moskou heeft de Campbelli dwerghamster in de wetenschappelijke wereld geïntroduceerd. In 1965 begon zij met twee mannetjes en één vrouwtje welke F3 van wildvang afstammen, gevangen in Tuva, Siberië. Ze werden gehouden op de Royal Holloway College of the Gamaleya Insitute for Epidemiology and Microbiology. In 1979 trad bij haar de pink-eyed dilution mutatie op. Deze mutatie kennen wij onder de naam geel-wildkleur of argente.

caryotypes Vanaf 1982 zijn er wetenschappers die de Campbelli dwerghamster niet meer als ondersoort beschouwen. Dit baseren ze op o.a. een onderzoek naar de genetische verschillen tussen de Campbelli dwerghamster en de Russische dwerghamster welke in 1967 in Rusland is verricht. Hieruit blijkt dat er grote chromosomenverschillen zijn. Zo is bijvoorbeeld de vorm van het mannelijke Y-chromosoom anders en zit het net op een andere positie. Ook het vrouwelijke X-chromosoom is anders. Tevens is er ontdekt dat bij de Campbelli dwerghamster twee vrouwelijke X-chromosomen zijn (klik op de afbeelding om dit te zien). In 1984 zijn de latijnse namen gewijzigd in Phodopus campbelli en Phodopus sungorus.

In 1983 zijn de eerste Campbelli's in Nederland gekomen. Ze zijn door Floor van Hoek via een handelaar uit West-Duitsland naar Nederland gehaald. Ze droegen metalen oorkenmerken en het vermoeden bestaat groot dat ze uit een wetenschappelijk instituut komen. Later in 1984 is door Sandy Kleerekoper een aantal Campbelli dwerghamsters uit Engeland gehaald. In Engeland werden de eerste Campbelli dwerghamsters in 1963 in een dierentuin gehouden. Begin jaren '70 werden ze in Engeland voor het eerst als huisdieren gehouden en gefokt. Bron: De Dwerghamster als gezelschapsdier, geschreven door Rob Dekker en Drs. Fred Petrij.

In Amerika zijn in begin jaren '80 de eerste Campbelli's geïntroduceerd.

Campbelli dwerghamsters uit Altai

Campbelli dwerghamster regio Altai
Campbelli dwerghamster regio Altai
Campbelli dwerghamster regio Altai

Campbelli dwerghamsters uit Mongolië

Campbelli dwerghamster regio Mongolië
Campbelli dwerghamster regio Mongolië
Campbelli dwerghamster regio Mongolië

Regio Altai / Mongolië

Campbelli dwerghamster landkaart

Verschillen
Als je naar de bovenstaande foto's kijkt zie je grote verschillen tussen de Campbelli dwerghamster afkomstig uit Mongolië en Altai. De oorvorm is bij de Mongoolse versie zoals je die ziet bij de Russische dwerghamster: er zit een overduidelijke vouw in het oor en ze dragen hun oren gesloten. Bij de Altai versie zit er nauwelijks een vouw in het oor en staat de oor meestal rechtop. De staart van de Mongoolse versie is korter dan die van de Altai versie. De lengte van de haren zijn bij de Mongoolse Campbelli dwerghamster ook iets korter; het vacht staat niet zo open als die van de Campbelli dwerghamster afkomstig uit Altai.

Waar komt de in gevangenschap gehouden Campbelli's vandaan?
De in Nederland gehouden Campbelli dwerghamsters komen waarschijnlijk van het instutuut vandaan waar ze Campbelli's fokken welke in 1964 gevangen zijn. Dit zijn Campbelli's uit het gebied Tuva, Siberië. Als je naar de in gevangenschap gefokte type Campbelli dwerghamster kijkt, dan lijkt deze heel erg op de Campbelli dwerghamster afkomstig uit Altai. Maar ook zie je in de gevangenschap gehouden Campbelli's kenmerken welke je bij de Mongoolse Campbelli's ziet. Namelijk de bruine kleur in plaats van de grijze kleur. De Mongoolse Campbelli dwerghamster heeft heel veel gele tinten in zich en dit zien we in regelmaat terug.

Zijn er dan twee soorten Campbelli's?
Er is nergens een tweede soort beschreven. Thomas is in 1905 de eerste persoon geweest die de Campbelli dwerghamster wetenschappelijk beschreven heeft. Hij was van mening dat het om een ondersoort van de Russische dwerghamster ging. De in 1967 gebruikte Campbelli's bij de Russische onderzoek naar de genetische verschillen tussen de twee soorten, stammen naar alle waarschijnlijkheid af van de Campbelli dwerghamsters gevangen in Tuva, Siberië.

Het zou theoretisch kunnen dat Thomas gelijk had. De Mongoolse Campbelli dwerghamster lijkt veel meer op de Russische dwerghamster dan de Campbelli uit Altai. Maar dit is puur een persoonlijke mening en is niet op wetenschappelijke informatie gebaseerd.

Maar stel je eens voor dat er twee soorten zijn? Zijn dan de in gevangenschap gehouden Campbelli dwerghamsters allemaal een mix van deze twee?

Sluit de Altai Campbelli genetisch aan met onze tamme lijnen?
Ja, ik heb een redelijk tamme Campbelli vrouwtje (een donker beige drager opal, genetisch aabbDdpp) gekruist met een wildvang Campbelli en heb hier twee nestjes uit gekregen. Beide nestjes bestond uit zeven jongen en dit geeft naar mijn mening aan dat het genetisch erg goed aansluit. De jongen uit deze nestjes waren rustiger. De zuivere wildvang Campbelli's zijn niet zo agressief maar wanneer je ze heel rustig pakt, dan bijten ze wel van zich af (vrouwtjes, de mannetjes zijn heel lief). Dit doen de 50% Altai Campbelli's minder. Ze zijn tammer en rustiger. Qua uiterlijk verschillen ze maar weinig van de wildvang lijn. Alleen als je heel goed kijkt naar de drieboog, dan zie je daar iets meer gele tinten.

Update:
Met de uit deze kruising verkregen dwerghamsters ben ik verder gaan fokken. Helaas merkte ik snel op dat wanneer je ze onderling fokte, ze erg agressief werden. Ook kwam er kannibalisme in voor. Het gedrag deed me terug denken aan de Argente Campbelli's die ongeveer rond 1985 in Nederland vanuit Oost-Duitsland / Rusland kwamen. Omdat het gedrag zo afweek, ben ik niet verder gaan fokken met deze lijn.

De ouders:
Campbelli dwerghamster Altai gekruist met Nederlandse lijnCampbelli dwerghamster Altai gekruist met Nederlandse lijn

Nageslacht:
Campbelli dwerghamster Altai gekruist met Nederlandse lijn

(c) Martin Braak - 5 maart 2006, update 21 januari 2007