Heeft u wel eens in een dierenwinkel over de vraag 'zal ik één of meer dwerghamsters nemen?' nagedacht terwijl u keek naar een heel leuk groepje jonge dwerghamsters? Ze zijn zo lief en zijn ze niet zielig als je er maar één neemt? Laatst was er op het forum van DeHamster.nl een heftige discussie hierover en stonden ze stil bij deze vraag. Maar hoe zit het nu?
Als we naar Nederland kijken dan worden hier vier soorten dwerghamsters in gevangenschap gehouden, te weten de Russische dwerghamster, de Campbelli dwerghamster, de Roborovski dwerghamster en de Chinese dwerghamster. De eerste drie soorten zijn kortstaart dwerghamsters. De Chinese dwerghamster is een langstaart dwerghamster. Veel hamsters leven in de natuur solitair. Dit betekent dat ze alleen leven en alleen op zoek zijn naar elkaar als het paartijd is. Maar de kortstaart dwerghamsters leven juist niet solitair en leven in de natuur óf koppelgewijs óf groepsgewijs.
Als je verschillende mensen naar hun ervaring vraagt zul je merken dat ze verschillende ervaringen hebben. Zo houdt de één zijn dwerghamsters in groepen en de ander juist solitair. Er bestaat geen éénduidige regel wat het beste is. Daarom zet ik alles hieronder op een rijtje zoals ik er tegenaan kijk.
Chinese dwerghamster
De Chinese dwerghamsters leven in de natuur solitair. Deze dwerghamsters mogen alleen bij elkaar gezet worden als je ermee wil fokken en op het moment dat het paartijd is. Er zijn fokkers die ze nu koppelgewijs fokken. Maar wil je een Chinese dwerghamster als huisdier houden, kan je het beste er één nemen.
Roborovski dwerghamster
De Roborovski dwerghamster wordt in Nederland bij fokkers zowel koppelgewijs als groepsgewijs gehouden. Je kunt ze ook solitair houden.
Zelf heb ik jaren met Roborovski’s gefokt en mijn eigen ervaring is dat het mij niet lukte om ze in groepen te houden. Wanneer ze geslachtsrijp waren en de paartijd begon, begonnen ze vaak te vechten.
Peter Jansen heeft op het forum van DeHamster.nl het volgende hierover gezegd:
Roborovski's worden in groepen gehouden en zo'n groep bepaalt zelf de samenstelling hiervan. Dat betekent (helaas) dat er wel eens één sneuvelt (of twee ....) omdat zo'n dier "niet meer in de groep past". Een dier dat nu prima geaccepteerd is, kan straks niet meer geaccepteerd worden: zo werkt het nu eenmaal. Als je kiest voor robbies, kies je ook voor het door de groep laten bepalen van het natuurlijk evenwicht. Het enige dat je er zelf aan kan doen is zorgen voor optimale opstandigheden (grootte van de kooi, voeding, etc.). Verder kan je niet veel anders doen dan afwachten hoe het in de tijd verloopt. Wanneer er jongen komen: ook gewoon afblijven. Jongen worden in de groep opgenomen of niet, en die vindt je dan 's morgens met hun pootjes in de lucht. Maar dat kan ook gelden voor een oudere hamster die het moet afleggen tegen de jongen. Als je een groep langere tijd (meerdere jaren) bij elkaar laat en die regelmatig jongen krijgt, zal je zien dat het aantal (totaal, verhouding man/vrouw) zich stabiliseert. Mijn dochter heeft een kooi robbies, waar ze regelmatig enkele jongen in heeft. Toch is er pas weer echt "rust" in de kooi als het aantal (volwassen) dieren ligt op 5-6. Dat is dus kennelijk voor deze groep, bij die omvang in kooi (80x 30) een goed aantal. Zelf dieren er uit halen om het aantal tot 5/6 te beperken helpt niet: je zal altijd zien dat je nou net een dier pakt dat juist heel geaccepteerd in de groep is (vechten zegt zeker niet alles daarover). Kortom: probeer niet te veel dieren eruit of erin te plaatsen: dat levert alleen maar nog meer onrust. En wen er maar aan dat je wel eens een begrafenis moet organiseren ....helaas dus.
Het bovenstaande is denk ik waar het feitelijk om draait. Kun je er wel tegen of niet tegen dat ze ruzie maken. Ik kan er niet tegen en daarom hield ik ze altijd koppelgewijs (één mannetje met één vrouwtje).
Wat mij altijd wel opgevallen is, is dat een koppel Roborovski’s vaak heel leuk met elkaar om gaat. Ze vormen een verliefd stelletje en ze doen alles samen. Ik heb meegemaakt dat het mannetje stil in de hoek ging zitten en lusteloos werd nadat het vrouwtje overleden was. Mijn ervaring: een koppel voor het leven.
Wanneer je er niet mee wilt fokken is het aan te raden om er eerst goed bij stil te staan hoeveel Roborovski’s je gaat nemen. Wil je geen risico’s nemen, dan kun je het beste één Roborovski nemen. Je kunt ook twee of meer van het zelfde geslacht nemen maar houd er rekening mee dat ze kunnen gaan vechten en eventueel zelfs met een dodelijke afloop.
Russische dwerghamsters
In veel boeken wordt beschreven dat Russische dwerghamsters in de natuur in groepen leven en dat je ze zonder problemen in groepen kunt houden. Mijn eigen
ervaring bevestigt dit niet helemaal. Zelf heb ik het idee dat ze in de natuur koppelgewijs leven. Wanneer ik kijk naar het gedrag van een koppel Russen dan
valt mij op dat het mannetje ook voor de jongen zorgt. Wanneer het vrouwtje van het nest afgaat, houdt het mannetje de jongen warm. Wetenschappelijk is dit
onderzocht en er is geconcludeerd dat de jongen de grootste overlevingskans hebben wanneer er koppelgewijs gefokt wordt. Een groot nadeel hiervan is wel dat
je veel nestjes achter elkaar krijgt.
Wanneer de jongen de leeftijd van drie weken hebben bereikt en het vrouwtje is weer drachtig, merk je vaak dat het vrouwtje de jongen verjaagt. Laat je de jongen erbij, dan gaat vaak het nieuwe nestje verloren. Ook komt het voor dat het verjagen overgaat tot dood bijten van haar jongen.
De jongen kunnen daarna zonder problemen twee tot vier weken bij elkaar gehouden worden. Echter wanneer ze geslachtsrijp worden, dan beginnen ze vaak eerst tegen elkaar te krijsen. Daarna kan dit overgaan tot vechten.
Maar je kunt ze zonder problemen solitair houden. Dan heb je de bovenstaande problemen vaak niet. Het mannetje is vrij gemakkelijk opnieuw te koppelen met het vrouwtje of een ander vrouwtje. Solitair kwijnt het mannetje of vrouwtje niet weg.
Je kunt twee mannetjes of twee vrouwtjes bij elkaar houden wanneer ze uit hetzelfde nest komen of als ze heel jong (= niet ouder dan vier weken) gekoppeld worden. Toch hoor je regelmatig dat dit fout gaat. Houd er daarom rekening mee dat dit fout kan gaan en houd een kooi achter de hand!
Campbelli dwerghamster
De Campbelli dwerghamster is in verte familie van de Russische dwerghamsters. Campbelli’s kun je juist wel in groepen fokken. Ik heb niet vaak meegemaakt dat
een vrouwtje haar jongen gaat verjagen en wanneer er een nieuw nestje geboren wordt, gaat dit meestal gewoon goed. Ik ken mensen die ze in grote groepen
houden van meer dan 10-20 stuks in één kooi.Wanneer je naar grote bekende fokkers zoals René Bastiaans en Linda Price kijkt dan zie je heel veel dezelfde fokmethodes terug, namelijk één mannetje met twee vrouwen.
Maar vechten ze nooit? Dat is niet wat ik zeg! Ze vechten zeker wel om hiërarchie te bepalen maar dit gaat meestal op een wat zachtere manier dan bij andere kortstaart dwerghamsters. Maar ook hier geldt dat het mis kan gaan.
Zelf denk ik dat de Campbelli dwerghamster de geschiktste dwerghamster is om twee of meer van hetzelfde geslacht te houden. Alleen vraag ik me af of dit ook in de natuur voorkomt of dat wij eigenlijk iets heel onnatuurlijks doen. Ook hier geldt dat ze uit hetzelfde nest moeten komen of dat ze op jonge leeftijd gekoppeld moeten worden.
Samenvattend:
Zoals je hierboven kunt lezen is het mogelijk om twee kortstaart dwerghamsters van hetzelfde geslacht samen te houden, maar dat dit niet zonder risico’s is en dat het mogelijk fout kan gaan met een eventuele dodelijke afloop. Denk daarom twee keer na indien u overgaat tot het aanschaffen van twee of meer dwerghamsters!
(c) juni 2005 Martin Braak